Kulturna dobra

U skladu sa odredbama Zakona o kulturnim dobrima, Zavod za zaštitu kulture zaštitio je ukupno 333 nepokretna kulturna dobra na području Beograda, među kojima su najpoznatiji Beogradska tvrđava, Knez Mihailova ulica, zgrada Narodne skupštine, Skadarlija… Od toga je devet prostornih kulturno-istorijskih celina, 21 arheološki lokalitet, 296 spomenika kulture i sedam znamenitih mesta.

Kulturna dobra zakonom su zaštićena i kao takva ne smeju se oštetiti, uništiti, niti se bez saglasnosti može menjati njihov izgled, svojstvo ili namena.
To i jeste jedan od razloga što je, samo nekoliko dana otkako je Beogradski sajam na predlog Zavoda za zaštitu spomenika proglašen spomenikom kulture, Vlada Srbije povukla svoju odluku. Iako je Beogradski sajam neprevaziđeni građevinski poduhvat, proglašenje za kulturno dobro ugrozilo bi privatizaciju tog javnog preduzeća.
Da bi neko zdanje bilo proglašeno za kulturno dobro, neophodno je da su za njega vezani neki događaj ili ličnost od značaja za našu istoriju.
- Da li je u nekom zdanju živela značajna ličnost, ili se odigrao neki istorijski događaj, ili samo zdanje ima značaj u arhitektonskom ili urbanističkom smislu, preduslovi su da bi neki objekat poneo titulu spomenika kulture - kaže Lidija Kotur, PR Zavoda za zaštitu spomenika kulture.
Tako u spomenike kulture spadaju i crkve, manastiri, privatne kuće, zgrade u kojima se danas nalaze pojedine osnovne škole, zgrade biblioteka, spomen-grobovi, spomen-obeležja koja čuvaju uspomenu na značajne događaje, ličnosti i mesta iz istorije.
U zavisnosti od značaja, postoji podela na kulturna dobra, kulturna dobra od velikog značaja i kulturna dobra od izuzetnog značaja.
U kulturna dobra od izuzetnog značaja, kojih ima 15, spadaju Beogradska tvrđava, Konak kneza Miloša u Topčideru, Konak kneginje Ljubice, Saborna crkva, Knez Mihailova ulica. Kulturna dobra od velikog značaja, kojih na teritoriji Beograda ima 51, jesu zgrada Železničke stanice, kuća vojvode Stepe Stepanovića, Doktorova kula, Crkva brvnara u Vraniću, Beogradska zadruga…